AİHM, Vicdani Ret Hakkını İhlal Ettiği İçin Türkiye’yi Yine Mahkum Etti

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 6 Nisan 2015 yılında yapılan başvurunun üzerinden 9 yıl geçmesinin ardından nihayet kararını bugün açıkladı. Oybirliğiyle verilen kararda Kıbrıs’lı bir vicdani retçi olan Murat Kanatlı’nın din ve vicdan özgürlüğünün ihlal edildiği belirtildi.

AİHM, kararında zorunlu askerlik uygulamasına karşı vicdani retçiler için alternatif sivil bir hizmet öngörülmemesini hak ihlali olarak kabul etti. AİHM ayrıca Türkiye’yi 9.000 Euro manevi tazminat ve 2.363 Euro mahkeme masraflarını ödemeye mahkum etti. Bu, güncel kurla 400.000,00 TL tutarında bir ödemeye denk geliyor.

Kararda ayrıca daha önce Türkiye’yi ihlal ettiği için mahkum ettiği Erçep, Buldu, Savda, Tarhan kararlarına atıf yapıldı.

AİHM daha önceki birçok kararında vurguladığı üzere herhangi bir dine mensup olmayanların da din ve vicdan özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini tekrar etti. AİHM, 1993’te vermiş olduğu “Kokkinakis v. Yunanistan” kararında “Dini açıdan bu özgürlük, inananların hayata bakışlarını ve kişiliklerini oluşturan çok hayati bir unsur olmasının yanı sıra, ateistler, agnostikler, kuşkucular veya konuyla hiç ilgilenmeyen diğer kimseler açısından da önemli bir kazanımdır. Demokratik bir toplumun esaslı ve ayrılmaz bir parçası olan ve yüzyıllar boyu büyük bedeller ödenerek kazanılmış olan çoğulculuk, bu özgürlüğe bağlıdır.” demişti.

AİHM’deki ihlal kararlarının önüne geçmek için Türkiye, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı getirmişti. Ancak Anayasa Mahkemesi önünde yıllardan beri yapılmış olan 100’den fazla başvuruya rağmen hâlâ bir karar vermedi.